آمریکا می تواند بدون احتیاج به طی فرایندی به برجام بازگردد - وبلاگ ارم گفتگو

به گزارش وبلاگ ارم گفتگو، خبرنگاران/خراسان رضوی یک استاد حقوق بین الملل گفت: از حیث قانونی رییس جمهور جدید ایالات متحده می تواند بدون احتیاج به طی فرایندی مرتبط با قطع نامه 2231 یا فرایند دیگر به توافق برجام بازگردد.

دکتر امیرحسین ملکی زاده در گفت وگو با وبلاگ ارم گفتگو در مورد نتایج حقوقی ناشی از خروج امریکا از برجام اظهار کرد: ایالات متحده امریکا با خروج از توافق نامه برجام، قطع نامه 2231 شورای امنیت را که برجام نیز ضمیمه آن بود نقض نموده است. به موجب ماده 25 منشور سازمان ملل متحد تمام کشورهای عضو سازمان ملل مکلف و موظف به تبعیت از قطع نامه های شورای امنیت می باشند.

وی ادامه داد: دولت امریکا با خروج از برجام ضمن نقض این توافق نامه بین المللی، قطع نامه لازم الاجرای شورای امنیت سازمان ملل متحد را نقض و مرتکب عملی متخلفانه در عرصه بین المللی شد و بدین واسطه مسوولیت بین المللی دولت امریکا در این رابطه محرز است.

در برجام مقرره ای برای خروج پیش بینی نشده بود

این عضور هیات علمی گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی مشهد توضیح داد: براساس موافقت نامه برجام طرفین توافق کردند که برجام را با حسن نیت اجرا کنند و از هرگونه اقدام مغایر با نص، روح و هدف آن خودداری کنند. در توافق نامه برجام مقرره ای در مورد امکان خروج از این توافق پیش بینی نشده است و اصولا امکان قانونی برای طرف های عضو در مورد خروج از این توافق نامه وجود ندارد، هرچند از لحاظ عملی این امکان برای هر یک طرف های برجام وجود دارد.

ملکی زاده خاطرنشان کرد: ترامپ در روز هشت می 2018 مصادف با 19 اردیبهشت 1397 رسما خروج امریکا را از برجام خاطرنشان کرد و به صورت یک جانبه از این توافق خارج شد و به تمامی شرکت ها و تجار فرصت داد تا ظرف مدت 180 روز از فعالیت در ایران خارج شوند. از طرفی یکی از وعده های انتخاباتی جو بایدن در عرصه سیاست خارجی بازگشت امریکا به توافق هسته ای بود.

آمریکا بدون احتیاج به طی فرایندی در شورای امنیت می تواند به برجام بازگردد

وی در مورد شرایط بازگشت امریکا به برجام بیان نمود: از حیث قانونی رییس جمهور جدید ایالات متحده می تواند بدون احتیاج به طی فرایندی مرتبط با قطع نامه 2231 یا فرایند دیگر به توافق برجام بازگردد، هرچند مجید تخت روانچی کننده ایران در سازمان ملل در مصاحبه ای خاطرنشان کرد که در صورت پیروزی بایدن در انتخابات امریکا و تمایل واشنگتن برای بازگشت به برجام، ایران شرایطی خواهد داشت. تعهد امریکا بر اجتناب از تکرار نقض برجام و همچنین پرداخت خساراتی که ایران از نظر اقتصادی و رنج انسانی به خاطر تحمیل ها متحمل شده از جمله شروطی بوده که کننده ایران در سازمان ملل خاطرنشان کرده است.

این عضو هیات علمی گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی مشهد اضافه نمود: از لحاظ حقوقی اعلام این شرایط مانعی برای امکان بازگشت امریکا محسوب نمی گردد و مواردی از جمله اجتناب از تکرار نقض برجام باید براساس یک توافق جدید پیگیری گردد و پرداخت خسارت به ایران نیز به وسیله طرح دعوا در مراجع قضایی بین المللی همان طور که در حال حاضر ایران در دیوان بین المللی در حال پیگیری است، قابل تحقق خواهد بود. از طرفی باید بازگشت امریکا به برجام را به عنوان یک فرصت برای لغو تحریم های همه جانبه مغتنم شمرد.

دولت ها مختارانه به معاهدات وارد و مختارانه از آن خارج می شوند

ملکی زاده در مورد خروج از توافق های بین المللی از دیدگاه حقوق بین الملل گفت: در رابطه با خروج دولت ها از توافقات بین المللی باید متذکر شد که از آن جا که دولت ها با اختیار و اراده خود به معاهدات یا موافقت نامه های بین المللی می پیوندند، به صورت ارادی هم می توانند از این توافق ها خارج شوند. کنوانسیون وین 1969 در مورد حقوق معاهدات بین المللی مقرراتی را در این رابطه وضع نموده است.

وی اضافه نمود: حتی کشورهایی از جمله ایالات متحده امریکا که این کنوانسیون را تصویب ننموده اند نسبت به بخش هایی از آن طبق حقوق بین الملل عرفی متعهد می باشند. دولت امریکا در چهار سال ریاست جمهوری ترامپ از تعداد زیادی از این کنوانسیون های بین المللی خارج شده است. لازم به یادآوری است که برجام به عنوان یک موافقت نامه نزاکتی مشمول کنوانسیون حقوق معاهدات قرار نمی گیرد.