جمعیت فعالان مالی در پایین ترین سطح 4 سال گذشته - وبلاگ ارم گفتگو

به گزارش وبلاگ ارم گفتگو، روز گذشته مرکز آمار در گزارشی به آنالیز شاخص های فرهنگی و اجتماعی کشور در بهار امسال پرداخت. در بخش اشتغال این گزارش به مواردی از جمله نرخ مشارکت مالی، نرخ بیکاری افراد تحصیلکرده و سهم شاغلان بخش های مختلف مالی اشاره شده است.

به گزارش اعتماد، بر اساس آن در فصل بهار 1400 سهم شاغلان بخش های کشاورزی، صنعت و خدمات از کل شاغلان کشور به ترتیب 17.9، 33.2 و 48.8 درصد گزارش شده است. در بخش دیگر به نرخ بیکاری نیز اشاره شده که برای مردان 7.5 و 15.6 درصد است. اما سهم افرادی که 49 ساعت و بیشتر کار می نمایند، یکی از بخش های مهم این گزارش است؛ در سال 99 تعداد افرادی که 49 ساعت و بیشتر کار می نمایند از کل جمعیت کشور حدود 35.5 درصد بود. این در حالی است که در سال 96 این سهم تقریبا 40 درصد بود.

این کاهش سهم می تواند به دو علت باشد، علت اول اینکه تا پیش از جهش های ارزی در سال 97، دریافتی وزارت کار می توانست هزینه های یک زندگی را پوشش دهد، اما پس از آنچه به کشور از سال 97 گذشت، تقریبا پوشش مخارج زندگی با کاری که حقوق معینی دارد، بسیار سخت شده است.

اما علت دیگر، پیچیدگی شرایط بازار کار پس از آغاز تحریم ها و البته شیوع کروناست. بر اساس گزارش های رسمی پس از کرونا حدود دو میلیون نفر از بازار کار خارج شدند که اگرچه بخشی از این افراد به بازار کار بازگشتند، اما به علت ابهام در مورد آینده مالی کشور، به نظر نمی رسد شرایط بازار کار به زودی به پیش از بازگشت تحریم ها بازگردد.

کاهش جمعیت فعال مالی

بر اساس گزارش مرکز آمار جمعیت فعال مالی 15 سال و بیشتر از 27 میلیون و 167 هزار نفر در بهار سال 98 به حدود 25 میلیون و 967 هزار نفر در بهار امسال کاهش یافت.

البته که این شاخص از بهار 96 تا به امروز فراز و نشیب های زیادی به خود دیده، اما در بهار 99 که آغاز موج جدیدی از تعدیل های پس از اعمال محدودیت های کرونایی بود، به کمترین مقدار خود از سال 96.25 میلیون و 468 هزار نفر رسید. از بین افرادی که در زمره فعالان مالی قرار می گیرند، در بهار امسال حدود 23 میلیون و 676 هزار نفر بود که نسبت به بهار 99 حدود 450 هزار نفر افزایش داشت.

با استفاده از عدد و رقم مربوط به جمعیت فعال و شاغل می توان به این نتیجه رسید که نسبت اشتغال در بهار امسال 37.7 درصد بود که نسبت به فصل زمستان 99 افزایشی 0.8 واحد درصدی داشته است. با این حال فاصله زیادی با 40.2 درصدی در تابستان 99 دارد.

مقایسه اعداد و ارقام نشان می دهد که این نسبت برای کشور از سال 96 تا بهار 1400 در بیشتر فصل ها بین 36 تا 40 درصد در نوسان بوده و در بهار و زمستان 99 به کمترین رقم، 36.9 درصد رسید. سهم اشتغال ناقص نیز از دیگر مواردی است که در این گزارش به آن اشاره شده؛ سهم اشتغال ناقص در بهار امسال به 9.8 درصد رسید که نسبت به زمستان 99 کاهشی بوده است. با توجه به آنچه در بازار کار در بهار 99 رخ داد، طبیعی است اگر سهم اشتغال ناقص در این فصل به کمترین حد خود از بهار 96 تا به امروز رسیده باشد؛ 7.9 درصد.

تا پیش از بازگشت تحریم ها و نوسانات ارزی سهم این بخش از کل اشتغال کشور بالاتر از 10 درصد بود. اعداد و ارقام نشان می دهد که شرایط بازار کار پس از کرونا به مراتب بدتر شده و این می تواند علاوه بر امنیت شغلی سایر مولفه های بازار کار را نیز تحت تاثیر قرار دهد.

از آنجایی که کشور علاوه بر کرونا با مسائل مالی نشات گرفته از تحریم ها نیز دست به گریبان است و برنامه دولت برای مقابله با این موارد به روشنی معین نیست؛ بنابراین گمان نمی رود که شرایط بازار کار آنچنان که باید بهبود یابد و توان اشتغال زایی نیز محدود خواهد شد.

بخش خصوصی، بیشترین تعداد شاغلان را دارد

در بخش دیگری از گزارش مرکز آمار به سهم شاغلان بخش های مختلف مالی نیز اشاره شده که بر اساس آن بخش خدمات با سهم 48.8 درصد در بهار امسال بیشترین سهم شاغلان را به خود اختصاص داد. البته که این رقم نسبت به زمستان 99 کاهش داشته است. بخش های صنعت با 33.2 درصد و کشاورزی نیز با 17.9 درصد در رده های بعدی دارای بیشترین تعداد شاغلان در بهار امسال قرار گرفته اند.

بر اساس این گزارش در بهار امسال 15.3 درصد از کل شاغلان در بخش عمومی و 84.7 درصد نیز در بخش خصوصی فعال بودند که این امر اهمیت رسیدگی به مسائل بخش خصوصی را دوچندان می نماید. به خصوص اینکه بیشترین تعدیل در شاغلان بخش خصوصی اتفاق افتاده است.

کاهش نرخ بیکاری فارغ التحصیلان

مرکز آمار نشان داده از سال 96 تا 99 نرخ بیکاری افراد تحصیلنموده کاهش یافته و از 19.4 به 14.2 درصد رسیده است. البته که این گزارش در ادامه می افزاید که نرخ بیکاری فارغ التحصیلان کارشناسی بیشتر از سایرین و 16 درصد بوده است. اما در بین گروه های فارغ التحصیل همچنان زنان بیشترین نرخ بیکاری را با رقم 22.8 درصد در اختیار دارند. این نرخ برای مردان تحصیلنموده 10.4 درصد است.

شاغلان رسمی کمتر می شوند؟

این نهاد رسمی در بخش دیگری از گزارش خود به آنالیز سهم جمعیت دارای ساعت کار 49 ساعت و بیشتر نیز اشاره نمود؛ این سهم در سال 99 حدود 35.5 درصد بود؛ این نرخ برای منطقه ها شهری 36.4 درصد و برای منطقه ها روستایی نیز 32.8 درصد بود. 94 درصد مردان و 6 درصد زنان در کشور 49 ساعت یا بیشتر در هفته کار می نمایند. این آمار ها نشان می دهد که زنان بیشتر از مردان کار تمام وقت دارند و بابت آن کار ها نیز قرارداد امضا می نمایند.

البته که ممکن است بخشی از این ساعات کاری نیز اضافه کار باشد که در آن صورت باز هم مردان بیشتر از زنان در هفته کار نموده اند. این اعداد و ارقام آن هم در شرایطی که زنان حدود 13.5 درصد در اقتصاد مشارکت دارند، منطقی به نظر می رسد هرچند یکی از ضعف های بازار کار کشور می تواند همین باشد.

از جمعیت دوشغله ها کم شده است

بر اساس یافته های مرکز آمار جمعیت دوشغله ها از 3.5 درصد از کل جمعیت شاغل در سال 97 به 2.9 درصد در سال 99 رسیده که حدود 700 هزار نفر می گردد. تعداد افراد دارای دوشغله در منطقه ها روستایی بیشتر از شهری است.